(Tragedya, Yunanca, MÖ 438, 1.163 satır)
Giriş
Giriş | Sayfa Başına Dön |
" Alcestis " (Gr: " Alkestis " ) antik çağ yazarlarından bir tragedyadır. Yunan oyun yazarı Euripides İlk olarak M.Ö. 438 yılında Atina'da düzenlenen Dionysia tiyatro festivalinde sahnelenmiştir (festivalde ikincilik ödülü kazanmıştır). Euripides İlk gösterimi sırasında 17 yıldır oyun üretiyor olmasına rağmen. Alcestis, Admetus'un karısı 'a göre Yunan mitolojisinde kendi hayatını feda etti Kocasını ölümden döndürmek için.
Özet - Alcestis Özet | Sayfa Başına Dön |
|
Oyunun önsözünde, tanrı Apollon, bu ana yol açan önceki olaylardan bazılarını açıklar: Apollon bir zamanlar Kader'i, Teselya'daki Pherae Kralı Admetus'a, ölümüne ayrılan zamandan sonra yaşama ayrıcalığı vermeye ikna etmişti (Apollon'un kız kardeşi Artemis'i üzdükten sonra hayatı kısa kesilecekti).Olimpos Dağı'ndan sürgün edildiği zaman.
Ancak bu hediyenin bir bedeli vardı: Admetus, Ölüm onu almaya geldiğinde yerini alacak birini bulmak zorundaydı. Admetus'un yaşlı anne ve babası ona yardım etmeye isteksizdi ve Admetus'un ölüm zamanı yaklaştığında hala yerine geçecek birini bulamamıştı. Sonunda sadık karısı Alcestis onun yerine geçmeyi kabul etti, çünkü çocuklarını babasız bırakmak ya da kendisi terk edilmek istemiyordusevgili kocasından yoksun.
Oyunun başında, Alkestis ölüme yakındır ve Thanatos (Ölüm) siyahlar giymiş ve bir kılıç taşıyarak Alkestis'i Yeraltı Dünyası'na götürmeye hazır bir şekilde saraya gelir. Apollon'u, Admetus'un ölümü aldatmasına yardım ettiği için hilekârlıkla suçlar ve Apollon hararetli bir stychomythia (kısa, hızlı değişen mısralar) alışverişinde kendini savunmaya ve mazur göstermeye çalışır. Sonunda ApollonAlcestis'i Ölüm'ün elinden alacak bir adamın geleceği kehanetinde bulunarak oradan uzaklaşır. Bundan etkilenmeyen Thanatos, Alcestis'i almak için saraya doğru ilerler.
Pherae'nin on beş yaşlı adamından oluşan koro, Alkestis'in ölümüne ağıt yakar, ancak iyi kalpli kraliçe için yas törenleri yapıp yapmamaları gerektiğinden hâlâ emin olamadıklarından yakınırlar. Bir hizmetçi onlara kraliçenin hem hayatta hem de ölü olduğu, ölümle yaşamın eşiğinde durduğu gibi kafa karıştırıcı bir haber verir ve Alkestis'in erdemini överken koroya katılır.tüm ölüm hazırlıklarını ve hıçkırarak ağlayan çocukları ve kocasıyla vedalaşmasını anlatır. Koro lideri, gelişmelere tanıklık etmek için hizmetçiyle birlikte saraya girer.
Sarayda, ölüm döşeğindeki Alcestis, Admetus'a ölümünden sonra bir daha asla evlenmemesi ve çocuklarının sorumluluğunu kötü ve kırgın bir üvey annenin almasına izin vermemesi ve onu asla unutmaması için yalvarır. Admetus, karısının fedakârlığı karşılığında tüm bunları kabul eder ve ev halkının olağan eğlencelerinden uzak durarak onun şerefine ciddi bir yaşam sürmeye söz verir.Yeminiyle ve dünyayla barış içinde olan Alcestis daha sonra ölür.
Admetus'un eski bir dostu olan kahraman Herakles, sarayın başına gelen üzücü olaydan habersiz saraya gelir. Kral, misafirperverliği gereği Herakles'e üzücü haberi vermemeye karar verir, arkadaşına son ölümün önemsiz bir yabancının ölümü olduğunu söyler ve hizmetkârlarına da aynı şekilde hiçbir sorun yokmuş gibi davranmalarını tembihler. Bunun üzerine AdmetusHerakles her zamanki cömert misafirperverliğiyle Alkestis'e verdiği şenlikten uzak durma sözünü bozar. Herakles gittikçe daha fazla sarhoş olur ve (sevgili kraliçelerinin yasını tutmalarına izin verilmediği için üzgün olan) hizmetkârları daha da sinirlendirir, ta ki sonunda içlerinden biri konuğu tersleyip ona gerçekte ne olduğunu anlatana kadar.
Herakles yaptığı gaftan ve kötü davranışından dolayı utanır (ayrıca Admetus'un bir arkadaşını böylesine utanç verici ve acımasız bir şekilde kandırabilmesine kızar) ve Alcestis'in mezarında cenaze kurbanları kesilirken gizlice Ölüm'ü pusuya düşürüp onunla yüzleşmeye karar verir; niyeti Ölüm'le savaşmak ve onu Alcestis'ten vazgeçmeye zorlamaktır.
Daha sonra, Herakles saraya döndüğünde, yanında peçeli bir kadın getirir ve onu Admetus'a yeni bir eş olarak verir. Admetus, genç kadını kabul ederek Alkestis'le ilgili anısını ihlal edemeyeceğini söyleyerek anlaşılır bir şekilde isteksizdir, ancak sonunda arkadaşının isteklerine boyun eğer, ancak onun aslında ölümden dönen Alkestis'in kendisi olduğunu görür.Bu sayede arınacak ve hayata geri dönecektir. Oyun, koronun Herakles'e kimsenin öngöremediği bir çözüm bulduğu için teşekkür etmesiyle sona erer.
Analiz | Sayfa Başına Dön |
Euripides sunuldu "Alcestis" Bağlantısız trajedilerden oluşan bir tetralojinin son bölümü olarak (kayıp oyunları da içeren "Giritli Kadın" , "Psophis'teki Alcmaeon" ve "Telephus" ) yıllık Şehir Dionysia yarışmasında trajedilerin yarışmasında, dramatik festivalde sunulan dördüncü oyunun normalde bir satir oyunu (günümüz burlesk tarzından farklı olmayan eski bir Yunan trajikomedi biçimi) olması nedeniyle istisnai bir düzenleme.
Oldukça belirsiz, trajikomik tonu oyuna "sorunlu oyun" etiketini kazandırmıştır. Euripides, Admetus ve Alcestis mitini kesinlikle genişletmiş, ihtiyaçlarına uygun bazı komik ve halk masalı unsurları eklemiştir, ancak eleştirmenler oyunun nasıl kategorize edileceği konusunda anlaşmazlığa düşmüştür. Bazıları, trajik ve komik unsurların karışımı nedeniyle, aslında bir tür satir oyunu olarak kabul edilebileceğini savunmuşturBir tragedyadan ziyade (her ne kadar satir oyununun alışılagelmiş kalıbında olmadığı açık olsa da, genellikle satirlerden oluşan bir koronun - yarı insan, yarı canavar - tragedyanın geleneksel mitolojik kahramanlarına komik bir arka plan olarak hareket ettiği kısa, şakacı bir parçadır). Muhtemelen, Herakles'in kendisi oyunun satiridir.
Oyunun sorunlu olarak değerlendirilebileceği başka yollar da vardır. Bir Yunan trajedisi için alışılmadık bir şekilde, oyunun ana karakterinin ve trajik kahramanının tam olarak kim olduğu belli değildir, Alcestis veya Admetus. Ayrıca, oyundaki bazı karakterler tarafından verilen bazı kararlar, en azından modern okuyucular için biraz şüpheli görünüyor. Örneğin, misafirperverlik büyük bir erdem olarak kabul edilmesine rağmenYunanlılar arasında (bu yüzden Admetus Herakles'i evinden uzaklaştırabileceğini düşünmüyordu), karısının ölümünü Herakles'ten sırf misafirperverlik uğruna saklamak aşırı görünüyor.
Aynı şekilde, Antik Yunan şovenist ve erkek egemen bir toplum olmasına rağmen, Admetus karısının Hades'teki yerini almasına izin verdiğinde belki de makul olanın sınırlarını aşar. Kocasının hayatını kurtarmak için kendi hayatını fedakârca feda etmesi, dönemin Yunan ahlak kurallarına (günümüzdekinden önemli ölçüde farklıdır) ve kadınların toplumdaki rolüne ışık tutar.Yunan toplumu. Euripides Misafirperverliğin ve erkek dünyasının kurallarının bir kadının kaprislerini (ve hatta ölme arzusunu) nasıl aştığını göstererek, sadece çağdaş toplumunun sosyal adetlerini mi rapor ediyordu, yoksa onları sorguluyor muydu? "Alcestis" kadın çalışmaları için popüler bir metin haline gelmiştir.
Açıkça görüldüğü üzere, kadın ve erkek arasındaki eşitsiz ilişki oyunun ana temasıdır, ancak aile ve misafirperverlik, akrabalık ve dostluk, fedakârlık ve kişisel çıkar ve nesne ve özne gibi diğer bazı temalar da incelenmektedir.
Kaynaklar | Sayfa Başına Dön |
- Richard Aldington tarafından yapılan İngilizce çeviri (Internet Classics Archive): //classics.mit.edu/Euripides/alcestis.html
- Kelime kelime çeviri içeren Yunanca versiyon (Perseus Projesi): //www.perseus.tufts.edu/hopper/text.jsp?doc=Perseus:text:1999.01.0087