Sfenks Oedipus: Kral Oedipus'ta Sfenksin Kökeni

Sfenks Oedipus Sophokles tarafından trajik oyunu Oedipus Rex'e uyarlanan bu yaratık aslında bir Mısır eseriydi. Tanrılar, muhtemelen önceki bir kralın günahlarının cezası olarak Thebalıları öldürmesi için bu yaratığı göndermişlerdi.

İnsana benzeyen bu hayvan, kurbanlarına zor bir bilmece verir ve eğer biliyorlarsa onları öldürürdü. onları çözemez, Sfenksin kökenini, bilmecenin ne olduğunu ve Oedipus'un bunu nasıl çözdüğünü öğrenmek için okumaya devam edin.

Sfenks Oedipus Nedir?

Sfenks Oedipus Rex, şu özelliklere sahip bir canavardır bir kadın ve birkaç hayvan Yunan mitolojisinde Thebai halkına gece gündüz musallat olan sfenks. Oidipus gelip sfenksi öldürene ve Thebailileri özgür bırakana kadar Thebaililer yardım için ağladılar.

Sfenks Oedipus'un Açıklaması

Oyunda, sfenks bir kadının başına, bir aslanın gövdesine ve kuyruğuna sahip olarak tanımlanır (diğer kaynaklar onun bir yılanın kuyruğuna sahip olduğunu söyler). tıpkı büyük kedi gibi patiler Ama bir kartalın kanatlarına ve bir kadının göğüslerine sahipti.

Sfenksin yüksekliğinden bahsedilmemiştir, ancak birkaç sanat eseri yaratığın bir dişi dev olduğunu söyledi. Diğerleri ise canavarın ortalama bir insan boyutunda olduğuna ancak insanüstü güç ve kuvvete sahip olduğuna inanıyordu.

Sfenks Oedipus Rex'in Rolü

Sfenks görünse de oyunda sadece bir kez, Olaylar üzerindeki etkisi, herkesi korkutacak şekilde sonuna kadar hissedilebildi.

Teb Halkını Dehşete Düşürmek

Yaratığın ana rolü, Thebalıları kendi suçları ya da bir kral veya soylunun suçları için ceza olarak öldürmekti. Bazı kaynaklar, yaratığın Hera tarafından Thebes şehrini cezalandırmak Laius'u Chrysippus'u kaçırıp tecavüz ettiği için cezalandırmayı reddettikleri için. Şehrin gençlerini beslemek için kaçırdı ve bazı günlerde şehrin girişinde durup yoldan geçenlere zor bir bilmece sundu.

Bilmeceyi çözemeyen herkes onun yemi haline geldi ve Theban naibi Creon'u, bilmeceyi çözebilen herkesin öldürüleceğine dair bir ferman yayınlamaya zorladı. Thebes tahtına sahip olmak. Canavar, bulmacasını yanıtlayan olursa kendini öldüreceğine söz vermiştir. Ne yazık ki gizemi çözmeye çalışan herkes başarısız olmuş ve sfenks onlardan beslenmiştir. Neyse ki Oidipus Korint'ten Teb'e yaptığı bir yolculukta sfenksle karşılaşmış ve bulmacayı çözmüştür.

Oidipus'un Teb Kralı Olmasında Sfenks'in Parmağı Vardı

Oidipus bilmeceyi çözdüğünde, yaratık kendini uçurumdan atarak ölür ve hemen ardından kral olarak taç giydi. Dolayısıyla, sfenks Thebalıların başına bela olmasaydı, Oidipus'un Teb kralı olması mümkün değildi.

Birincisi, Teb'li değildi (en azından Oidipus'a göre), Teb kraliyet ailesinin bir parçası olmaktan daha az bahsediyordu. Korint Kral Polybus ve Kraliçe Merope'nin oğluydu. Bu nedenle mirası Teb'de değil Korint'teydi.

Tabii ki, hikayenin ilerleyen bölümlerinde fark ediyoruz ki Oedipus aslında Thebes'liydi. Kral Laius ve Kraliçe Jocasta'nın oğlu olarak dünyaya gelmiş ancak bir kehanet yüzünden bebekken ölüme gönderilmiştir.

Tanrılar, bebek Oidipus'un büyüyüp babasını öldüreceği ve annesiyle evleneceği kehanetinde bulunmuşlardı ve bunu önlemenin tek yolu onu öldürmek. Ancak kaderin bir cilvesiyle genç çocuk kendini Korint Kralı Polybus ve Kraliçe Merope'nin sarayında bulur.

Ancak Polybus ve Merope, Oidipus'a evlatlık olduğunu söylemeyi reddetmiş, böylece çocuk kendisini Korint kraliyet ailesinden biri sanarak büyümüştür. Sophokles bu nedenle Oidipus'a yardım etmesi için sfenksi devreye sokmuştur Thebes'in tahtına çıkacak, Çünkü bulmacayı sadece onun çözebilmesi tesadüf değildir. Böylece, Oedipus Rex'teki sfenks, ana karakterin Thebes şehrinin kralı olarak taçlandırılmasında parmağı vardı.

Oedipus Sfenksi Tanrıların Bir Aracı Olarak Hizmet Etmiştir

Oidipus bilmeceyi cevaplayıp Thebalıları kurtardıysa da, daha ziyade bu işi kolaylaştırdığını bilmiyordu Tanrıların cezası. Önceki paragraflarda keşfettiğimiz gibi, sfenks, Kralları Laius'un işlediği suç nedeniyle Thebalıları cezalandırmak için gönderilmişti.

Oidipus Kral Laius'un oğluydu, bu nedenle o da cezayı hak ediyordu. babasının günahlarını. Bazı edebiyat meraklıları, Laius'un cezalandırılmasının tüm Teb'e değil, yalnızca Laius'un ev halkına (Oidipus dahil) ayrılması gerektiğine inanmaktadır.

Tanrılar, sfenksin ölümü aracılığıyla, Oidipus'u bilmeden de olsa babasını öldürdüğü için cezalandırmaya hazırlıyorlardı. Korint'ten yola çıktığında karşılaştığı ters yönde giden yaşlı bir adam. Bir tartışma başlar ve Oedipus sonunda üç yol ağzındaki adamı öldürür. Ne yazık ki Oedipus için öldürdüğü adam biyolojik babasıydı ama her şeyi bilen tanrılar bunu biliyordu ve onu cezalandırmaya karar verdiler.

Sfenks'in bilmecesini çözen Oidipus cezasını çekmeye hazırdı. Teb Kralı oldu ve kraliçeyle evlendirildi. Oidipus'un bilmediği bir şey vardı Jocasta onun biyolojik annesiydi, Krallığı kabul etmeden ve Jocasta ile evlenmeyi kabul etmeden önce hiçbir araştırma yapmadı. Böylece tanrıların cezasını yerine getirdi ve işlediği iğrençliği fark ettiğinde gözlerini oydu.

Sfenks Oedipus Bilmecesi

Oidipus ve Sfenks özetinde, trajik kahraman Oidipus, Thebes şehrinin girişinde yaratıkla karşılaşır. bilmeceyi cevapladı Bulmaca şuydu: "Sabahları dört, öğleden sonra iki ve geceleri üç ayak üzerinde yürüyen şey nedir?"

Kahraman cevap verdi: "Adamım," "Bebekken dört ayak üzerinde emekler, yetişkinken iki ayak üzerinde yürür ve yaşlılıkta baston kullanır." Sözlerine sadık kalan canavar, Oidipus'un bilmecesini doğru yanıtlamasının ardından kendini öldürdü.

Sfenks Oedipus Yaratığının Kökeni

Birçok bilim adamı sfenksin Mısır folkloru ve sanatından kaynaklandığına inanmaktadır. Bu nedenle Mısırlılar, kraliyet mezarlarının yakınına veya ağzına sfenks heykelleri inşa etmişlerdir. onları güvende tutmak. Kurbanlarını öldüren Yunanlıların vahşi sfenkslerinden çok farklıydı. Mısır sfenksi güneş tanrısı Ra ile ilişkilendirilir ve firavunların düşmanlarıyla savaştığına inanılırdı.

Büyük Sfenks'in Büyük Piramit'ten önce inşa edilmesinin nedeni budur. Mısırbilimciler Rüya Steli adı verilen bir stel keşfettiler Büyük Sfenks'in dibinde. Stele göre, Thutmose IV bir rüya görmüş ve bu rüyada canavar ona Firavun olmayı vaat etmiştir. Sfenks daha sonra 'Ufuktaki Horus' anlamına gelen Horemakhet adını ortaya çıkarmıştır.

Sfenks daha sonra Yunan folkloruna ve oyunlarına uyarlandı, en önemli sözü Sophokles'in Oedipus Rex oyununda yer aldı. Yunan kültüründe sfenks kötüydü ve kimseyi korumazdı, ancak sadece onun çıkarlarına baktı. Kurbanlarını yemeden önce, onlara karmaşık bir bilmece sunarak yaşama şansı veriyordu. Bu bilmeceyi çözememeleri, genellikle ölümleri anlamına geliyordu.

Oedipus ve Sfenks Tablosu

Oidipus ve sfenks arasındaki sahne birçok resme konu olmuştur. Fransız ressam Gustave Moreau. Gustave'ın Oedipus ve Sfenks adlı resmi ilk kez 1864 yılında bir Fransız Salonunda sergilendi.

Gustave Moreau'nun tuval üzerine yağlıboya tablosu, Oidipus hikayesinde Oidipus'un Sfenks'in bilmecesini yanıtladığı sahneyi içermektedir.

Gustave Moreau'nun ünlü tablolar Jüpiter ve Semele, Hirodes'in Önünde Dans Eden Salome, Yakup ve Melek, Genç Adam ve Ölüm, Hesiod ve İlham Perileri ve Orpheus'un Başını Liriyle Taşıyan Trakyalı Kız.

Francois Emile-Ehrman'ın da Moreau'nun eserinden ayırmak için Oedipus ve Sfenks 1903 adlı bir tablosu vardır. Oedipus ve Sfenks Gustave Moreau sanat tarihinin en iyilerinden biri ve New York Metropolitan Sanat Müzesi'nde sergilenmektedir.

Jean-Auguste-Dominique Ingres Oedipus ile Sfenks arasındaki sahneyi 1808 yılında resmetmiştir. Tablo, Oedipus'u Sfenks'in bilmecesini yanıtlarken göstermektedir.

Sonuç

Şimdiye kadar Oedipus Rex'teki sfenksin hikayesi ve oyundaki olayları kolaylaştırmada oynadığı rolle karşılaştık. tümünün özeti keşfettik:

  • Oedipus Rex'teki sfenks, aslan gövdeli, yılan kuyruklu ve kartal kanatlı bir kadının kafasına ve göğüslerine sahip bir canavardı.
  • Thebes ve Delphi arasındaki kavşakta Oidipus ile karşılaşır ve bir bulmacayı cevaplayana kadar geçmesine izin vermez.
  • Oidipus bulmacayı çözemezse sfenks tarafından öldürülecekti, ancak doğru cevap verirse canavar intihar edecekti.
  • Neyse ki Oidipus ve Thebalılar bilmeceyi doğru yanıtlamış ve yaratık kendini öldürmüştür.
  • Oidipus Thebes'in kralı olmuştur, ama bilmediği bir şey vardır ki, o da makus kaderini kolaylaştırmaktır.

Oedipus ve Yaratık konusu birçok sanatçının ilgi alanı Oidipus'un Sfenks'in bilmecesini cevapladığı sahnenin birkaç resmi mevcuttur.

Başa dön